काळरात्री मातेला दुर्गा देवीच्या नऊ रूपांपैकी सातवे रूप म्हटले जाते. नवरात्रीच्या सातव्या दिवशी आईचे हे रूप लक्षात ठेवून तिची पूजा केली जाते. देवीचे हे नाव तिच्या देखाव्यामुळे आहे. या स्वरूपात आईचा रंग काजळा सारखा काळा आहे.
शुंभ- निशुंभ आणि त्यांच्या सैन्याला पाहून देवीला खूप क्रोध आला आणि तिचा रंग श्यामल झाला अशी आख्यायिका आहे. या शामल रूपातून काळरात्री देवी प्रकट झाली.
